NEZAKONITO POSTUPANJE OSNOVNOG DRŽAVNOG TUŽILAŠTVA U KOTORU PO KRIVIČNOJ PRIJAVI MIROSLAVE-MIME IVANOVIĆ

03.01.2022

Osnovno državno tužilaštvo u Kotoru odbacilo je Krivičnu prijavu izvršne direktorke Inicijative mladih s invaliditetom Boke (I MI Boke), Miroslave–Mime Ivanović, protiv bivšeg ministra rada i socijalnog staranja, Kemala Purišića i direktora JU Centra za socijalni rad za opštine Kotor, Tivat i Budva, Vasilija Todorovića, zato što ni nakon više od dvije godine pravosnažnosti presude Osnovnog suda u Kotoru, nijesu učinili ništa da zgradu tog Centra prilagode za osobe s invaliditetom (OSI). Rješenje o odbacivanju Krivične prijave je donijeto na Zahtjev Miroslave–Mime Ivanović, s obzirom da je prvobitno Osnovno državno tužilaštvo u Kotoru donijelo Odluku o arhiviranju predmeta, suprotno odredbama Zakona o krivičnom postupku (ZKP). Ivanović je izjavila Žalbu Višem državnom tužilaštvu u Podgorici na ovo Rješenje. Osnovna državna tužiteljka Jovanka Čizmović je 4. novembra 2021. godine donijela Odluku o arhiviranju predmeta, koje ne predstavlja obrazloženo Rješenje o odbacivanju ili usvajanju Krivične prijave, a što je suprotno članu 271 ZKP-a. Zbog toga je podnesiteljka Krivične prijave od Osnovnog državnog tužilaštva u Kotoru morala pisanim putem da zahtjeva da postupi po Zakonu. Rješenje o odbacivanju krivične prijave, shodno članu 271 ZKP-a, je stoga donešeno 22. decembra 2021. godine. I MI Boke je revoltirana odlukom osnovne državne tužiteljke Jovanke Čizmović, prema kojoj Purišić i Todorović nisu krivi ni po kom osnovu: niti po osnovu povrede ravnopravnosti iz člana 159 stav 1 i 3, nesavjesnog rada u službi iz člana 417 stav 2 a u vezi stava 1, niti zbog rasne i druge diskriminacije iz člana 443 stava 1 Krivičnog Zakonika Crne Gore. Štaviše, pored isticanja neizvršenja nijednog od navedenih krivičnih djela od strane prijavljenih, Osnovno državno Tužilaštvo u Kotoru, navodi da oni nisu „niti kršili osnovna ljudska prava i slobode zajamčene opšte prihvaćenim pravima međunarodnog prava i međunarodnim ugovorima ili oštećenoj ograničili ljudska prava i slobode zbog njenog ličnog svojstva”. Ovo je potpuno suprotno činjeničnom stanju, s obzirom da je ona, kao i brojne OSI doživjela kršenje ljudskih prava i sloboda, na način što su spriječene da nesmetano pristupaju, kreću se, borave i rade u zgradi Centra, u skladu sa važećim propisima. Ovakvo mišljenje pravdaju i objašnjenjem Ministarstva da se prilagođavanje JU Centra za socijalni rad za opštine Kotor, Tivat i Budva ne može izdvojiti iz cjelokupnog projekta prilagođavanja svih 18 centara za socijalni rad u Crnoj Gori, što se radi u saradnji sa Delegacijom EU u Crnoj Gori. Ovakvo Rješenje je u potpunosti suprotno brojnim međunarodnim i domaćim pravno obavezujućim dokumentima, uključujući i: Ustavu Crne Gore, Konvenciji UN-a o pravima OSI, Zakonu o socijalnoj i dječjoj zaštiti, Zakonu o zabrani diskriminacije lica sa invaliditetom i Krivičnom zakoniku Crne Gore, imajući u vidu činjenično stanje. Zbog toga očekujemo da Više državno tužilaštvo u Podgorici usvoji Žalbu izjavljenu protiv Rješenja Osnovnog državnog tužilaštva u Kotoru, koje nema nikakvog pravnog i činjeničnog osnova. U odnosu na krivično djelo neizvršenja sudske odluke iz člana 395 stav 1, Osnovno državno tužilaštvo u Kotoru navodi da je nastupila zastarjelost krivičnog gonjenja, zbog toga što je isteklo više od 3 godine od pravosnažnosti Presude Osnovnog suda u Kotoru iz 2018. godine, prema kojoj su Ministarstvo rada i socijalnog staranja i JU Centar za socijalni rad za opštine Kotor, Tivat i Budva trebali da obezbijede pristupačnost ovog Centra u skladu sa važećim propisima uređenja prostora i izgradnje objekata. Shodno Krivičnom zakoniku Crne Gore, Osnovno državno tužilaštvo u Kotoru je samo bilo dužno da po službenoj dužnosti pokrene krivični postupak protiv Purišića i Todorovića zbog neizvršenja sudske odluke, a što i Rješenjem o odbijanju Krivične prijave izvršne direktorke I MI Boke samo priznaje da nije učinilo. Zabrinjavajuće je to što institucija koja bi trebalo da bude stub zaštite društva, zatvara oči pred kršenjem osnovnih ljudskih prava i sloboda OSI, zanemaruje zakonske propise i „nalazi opravdanja” za neispunjavanje obaveza rukovodilaca javnih institucija. Objašnjenja da se „prilagođavanje Centra ne može izdvojiti od ostalih” ili da je „priprema za prilagođavanje objekta u toku”, ne može biti izgovor za neprimjenu zakona u period dužem od tri godine. U ovom konkretnom slučaju, nakon dvije godine stiglo se samo do revizije glavnog projekta prilagođavanja zgrade JU Centra za socijalni rad za opštine Kotor, Tivat i Budva, nakon čega ide raspisivanje tendera za izbor izvođača, pa tek onda radovi na prilagođavanju objekta, koji se od strane Ministarstva finansija i socijalnog staranja očekuju tek u aprilu 2022. godine. Pitamo se da li za sve to vrijeme treba suspendovati zakone i prava svakog pojedinca. Umjesto da osnovna državna tužilaštva po službenoj dužnosti gone povrede ravnopravnosti učinjene prema OSI, mi se nalazimo u situaciji da ove institucije pravdaju vršenje ovakvih krivičnih djela. I MI Boke je zabrinuta zbog takvog tumačenja prava koja OSI ostavlja bez ikakve zaštite. Zbog toga ćemo i pred Tužilačkim savjetom ispitati rad Osnovnog državnog tužilaštva u Kotoru.