SAOPŠTENJE ZA JAVNOST – ODRŽAN OKRUGLI STO O UČEŠĆU OSI U SAOBRAĆAJU BOKE
05.09.2022
Okrugli sto o učešću osoba s invaliditetom (OSI) u saobraćaju Boke, održan je u ponedjeljak 5. septembra 2022. godine sa početkom u 10:00 časova, u Staklenoj galeriji JU Kulturnog centra „Nikola Đurković” u Kotoru. Ovaj događaj je dio projekta „StaO SI na put”, a koji je finansiran od strane Ministarstva kapitalnih investicija. Ujedno, ovo je bio i posljednji dan Izložbe „Stao si mi na put” gdje je prikazano najupečatljivih 15 fotografija iz Konkursa za fotografije u okviru kojeg su građani/ke Boke slali/e pozitivne i negativne primjere poštovanja prava OSI u saobraćaju. Na okruglom stolu je uzelo učešće oko 20 predstavnika/ca lokalnih i državnih institucija, pravosuđa, NVO, medija i građana/ki, koji/e su aktivno doprinosili diskusiji svojim pitanjima, zaključcima i komentarima. Okrugli sto je otvorila izvršna direktorka I MI Boke, Miroslava-Mima Ivanović, govoreći o postignutim rezultatima ovog projekta, te o činjenici da se prava OSI u saobraćaju tiču direktno osnovnih ljudskih prava, poput prava na slobodno kretanje, a koje je OSI često onemogućeno već na samom izlasku iz stambenog objekta, zbog kršenja saobraćajnih propisa. Predstavnik Sekretarijata za razvoj preduzetništva, komunalne poslove i saobraćaj Opštine Kotor, gdin Vladan Barović je zapazio da je ovo nepravedno zapostavljena tema, te je istakao da svi/e u saobraćaju direktno učestvuju na način da OSI vrate i zatvore u kuće, kršeći njihovo pravo na samostalno kretanje. Pomoćnica sekretara Sekretarijata za privredu Opštine Tivat, gđa Milijana Dubak je istakla da je Opština Tivat opredijelila pet posto od ukupnog broja parking mjesta za OSI, kao i da novi komercijalni objekti u toj opštini moraju da ispoštuju prisutpne elemente pristupačnosti za pristup OSI, a da postojeći u samom gradskom jezgru iste već imaju, poput taktilnih površina na raskrsnicama i oborenih ivičnjaka. Sekretar Sekretarijata za komunalne djelatnosti Opštine Herceg Novi, gdin Vasilije Seferović, govorio je o spremnosti te opštine da se na novim trotoarima izrađuju oboreni ivičnjaci, ali i istakao taksi udruženja i gradske i prigradske prevoznike koji saobraćaju na teritoriji opštine Herveg Novi, a imaju pristupačna vozila. Tokom diskusije govoreno je o problemu nedovoljne saradnje između različitih institucija i subjekata, što i dalje utiče na to da se OSI ne mogu kretati u saobraćaju, pa je jedan od primjera da iako je autobus pristupačan za OSI, autobusko stajalište, sa druge strane, nije. Problem obilježavanja trase za kretanje OSI na području Prčnja i Stoliva je jedan od gorućih problema, pa se nameće pitanje kako je mogla biti izrađena biciklistička staza u Dobroti, a na pomenuti način se OSI ne može obezbijediti uživanje prava na slobodno kretanje. Zbog neadekvatnih prelaza ulica, OSI su u situaciji da kruže tražeći pogodan ivičnjak ili znak, da bi prešli ulicu. Kako je Boka turistička destinacija, nije se moglo izostaviti pitanje ponašanja turista/kinja koji u Crnoj Gori ne poštuju propise na način kako to rade u matičnim zemljama, te nedovoljnog broja komunalnih policajaca i opšte saobraćajne nekulture na koju utiče kompletno društvo. Ova tema je otvorila i uvid u druge probleme sa kojima se OSI susrijeću, ali je izrodila zaključak da je potrebno formirati međuopštinsko radno tijelo koje će raditi na prevazilaženju problema. Budući da se OSI trenutno kreću uz pomoć donacija za taksi od strane NVO, a da će prilagođavanje autobusa i autobuskih stajališta oduzeti određeno vrijeme, I MI Boke prelazno rješenje vidi u tome da Opštine plaćaju razumnu nadoknadu OSI za korišćenje pristupačnih taksi vozila, dok ne obezbijede svoja. Gospođa Ivanović je istakla da OSI nisu dužne da budu pravno obrazovane i da svoje vrijeme provode ulažući tužbe zbog kršenja osnovnih prava koja su im uskraćena, već da svaka institucija i osoba koja radi u javnom interesu, treba da uradi ono što je do nje/njega kako bi sistem funkcionisao i čime bi se izbjegla praksa prebacivanja nadležnosti i čekanja da neko drugi uradi ono što treba.